Osobowość anankastyczna, czy osobowość obsesyjno-kompulsywna to nazwy dla sposobu funkcjonowania w świecie, które nacechowane jest kontrolą, pedanterią i sztywnością. Osoby o tej strukturze używają swojej woli i wkładają wysiłek w skontrolowanie tego, co w istocie nie podlega siły woli tj. popędów, spontaniczności i uczuć. Zamiast kierować się swoimi potrzebami i pragnieniami, próbują je poskromić i dopasować się do sztywnych, narzuconych ram.
Style charakteru – charakter histrioniczny
Teatralność, przesadna, chwiejna emocjonalność, eksponowanie seksualności, uwodzący styl bycia, czasem agresja – to częste atrybuty przypisywane osobom o mocno zarysowanym rysie histrionicznym. „Histrioniczny” może oznaczać także zachowania subtelniejsze – taka osoba wydaje się po prostu emocjonalna i atrakcyjna seksualnie. Jednak bez względu na to, czy przebywanie z osobami o rysie histrionicznym jest łatwiejsze, czy trudniejsze dla otoczenia – w ich historii znaleźć można naruszenia, wykorzystanie, czy nieszanowanie granic.
Style charakteru – charakter masochistyczny
Określenie „masochizm” dotyczy dwu obszarów życia. Pierwsze skojarzenie związane jest z seksualnością, w której ból i upokorzenie stymuluje lub pogłębia doznania. W drugim przypadku, o masochizmie mówi się jako o sposobie funkcjonowania, stylu interakcji ze światem i postrzegania siebie. Życie emocjonalne, społeczne i zawodowe osoby ze strukturą masochistyczną zdominowane jest przez zaangażowanie w samoniszczące zachowania.
W pogoni za akceptacją - narcyzm
Według powszechnej opinii narcyz to ktoś napuszony, niezainteresowany nikim i niczym prócz siebie, wykorzystujący innych do uzyskiwania poklasku. Jednak wiele osób o narcystycznej strukturze charakteru, to ludzie którzy wkładają wiele wysiłku w swoją pracę, w życie swojej rodziny, w życie społeczne. Często robią rzeczy, które uważane są za dobre. Ponoszą ogromne koszty, czasem poświęcając siebie i innych. Wszystko to po to, by uzyskać akceptację i uznanie.
Style charakteru – charakter symbiotyczny
Stopienie się, przylgnięcie, zdanie się całkowicie na opiekuna są niezbędnymi umiejętnościami noworodka. Wraz z rozwojem dziecko ma coraz więcej możliwości i chęci, aby się oddalić i samodzielnie poznawać świat i samego siebie w tym świecie. Jeżeli z jakiegoś powodu jest w tym zbyt silnie ograniczane, nie może nauczyć się zaufania do siebie, ani nawet poznać kim tak naprawdę jest.
Style charakteru - styl oralny
Bycie porzuconym w dzieciństwie może oznaczać zarówno fizyczne opuszczenie przez opiekuna, jak i porzucenie emocjonalne, odsunięcie uwagi zbyt daleko od potrzeb i pragnień dziecka. Mały człowiek częściowo doświadcza miłości i troski, a potem przedwcześnie traci swój raj. Na podstawie takiego doświadczenia kształtuje się oralny styl charakteru.
Style charakteru – styl schizoidalny
Słowo “schizoidalny” to określenie dotyczące osobowości, która kształtuje się na bazie trudnych i bardzo wczesnych doświadczeń. Mają wpływ na funkcjonowanie osoby nie tylko w dzieciństwie, lecz również w wieku dorosłym. Osoba o strukturze schizoidalnej wydaje się być mało żywotna, oderwana od rzeczywistości i niezdolna do budowania relacji.
Charakter, osobowość neurotyczna i zaburzenia osobowości
Określenie „mieć charakter” oznacza posiadanie wyrazistych cech, a silny charakter najczęściej kojarzy się z niezłomnością i niezależnością. Czasem jednak charakter kojarzy się ze sztywnością w zachowaniach niezależnie od sytuacji i kosztów, które musi ponieść zarówno „posiadacz” charakteru, jak i inne osoby.
Co to jest osobowość?
Osobowość odróżnia nas od innych osób, sprawia iż jesteśmy wyjątkowi. Psychologia rozumie ją w różny sposób: jako stały zespół cech, czy jako określony sposób myślenia, zachowania i odczuwania. Osobowość określa także sposób, w jaki reagujemy na świat i jak wchodzimy w relacje. Na kształtowanie się osobowości mają nasze wczesne doświadczenia w relacjach z ważnymi ludźmi.
Co to jest zaburzenie osobowości?
Narcyz, psychopata, paranoik, histeryk, pedant – te słowa używane są w codziennym języku dla określenia osób, których funkcjonowanie wydaje się nieprawidłowe, dziwne, utrudniające życie i niszczące relacje. Psychologia stworzyła niejedną definicję i teorię powstawania zaburzeń osobowości, jednak ich zrozumienie i pozbawienie mocy stygmatu wciąż jest wyzwaniem.
Jak się kształtuje osobowość narcystyczna?
Style funkcjonowania w świecie kształtują się w okresie dzieciństwa. Już wtedy dziecko doświadcza fundamentalnych ludzkich problemów takich jak brak miłości, porzucenie, samotność, wykorzystanie. W przypadku kształtowania się charakteru narcystycznego rodzice odbierają dziecięce bycie sobą jako nieodpowiednie, nie spełniające oczekiwań.
Borderline – zaburzenie osobowości z pogranicza
Osobowość z pogranicza, chwiejna emocjonalnie, z angielskiego osobowość borderline, cechuje się niestabilnością, nieprzewidywalnością, impulsywnością, trudnościami w budowaniu trwałych relacji. Często współwystępują z nią zaburzenia nastroju, zaburzenia lękowe czy zaburzenia odżywiania. Osoby cierpiące na zaburzenie osobowości chwiejnej emocjonalnie często podejmują zachowania autoagresywne, w tym próby samobójcze.
Osobowość narcystyczna
Często mówiąc o narcyzach, mamy na myśli osoby zainteresowane wyłącznie sobą, wręcz sobą zachwycone. XXI wiek określany jest czasem narcyzmu, egoizmu i powierzchowności. W docierających do nas przekazach panuje chęć oswobodzenia się z przynależności oraz kult indywidualizmu, wyjątkowości, niezależności i kreatywności. Często jednak zbyt duże skupienie na sobie wiąże się z niemożnością budowania satysfakcjonujących związków, bolesnym doświadczaniem porażek i samotnością.